در مورد سفسطه ميزان واردات بيشتر از صادرات در دوره نخست وزيرى مصدق
درباره اقتصاد دوره مصدق
در مورد اقتصاد سالها نخست وزيرى مصدق كه بيست و هشت ماه بوده است ، دو كتاب وجود دارد كه يكى توسط دکتر انور خامه ای يك اقتصاد دان مستقل و غير دولتى نوشته شده است و ديگرى توسط دکتر فواد روحانی يك حقوق دان بين المللى و شاغل درشرکت نفت قبل و بعد از ملی شدن نفت در دستگاه محمد رضا شاه و يكى از افراد حكومتى محمد رضا شاه است كه اولين دبير ايرانى اوپك بوده است.
بنظرم اگر اختلاف گزارشى در مورد واردات و صادرات دوره مصدق باشد، ترجيحا گزارش انور خامه اى اقتصاد دان درست تر است زيرا مربوط به دانشش است
و در ضمن انور خامه ای مستقل است.
دكتر فواد روحانى مجيز گوى شاه مستبد بوده است و نمى توان به گزارش او معتقد بود ، مگر این که خلافش اثبات شود
در ضمن میگویند از مزدوران متمایل به انگلیس بوده است و شکایت شرکت انگلیسی غارت گر نفت را او بر علیه دولت مصدق نوشته است
با ملى كردن نفت در ايران و بيرون راندن عوامل انگليسى از ميدانها نفتى، دولت انگليس كه ابر قدرت زمان بود ، تحريم هايى بر عليه دولت مصدق بر قرار كرد و اجازه صدور نفت را نداد و حتى يك کشتى كه نفت ايران را به ايتاليا مى برد ، را در دریا توقیف كرد.
وضعيت مصدق مثل وضع الان جمهورى اسلامى است كه تحريم هاى زيادى شده است ولى جمهورى اسلامى نفتش را با دوز و كلك و قاچاق مى فروشد. اما مصدق نمى توانست نفتش را بفروشد.
انگليس پنجاه ميليون پوند به ايران بدهكار بود وآن را به دولت مصدق پرداخت نمى كرد. در نتيجه مصدق نمى توانست نفت صادر كند ولى مجبور بود مزد شصت هزار تن از كارگران و كارمندان شركت نفت ايران را پرداخت كند. علاوه بر آن هزینه نگهداری از دستگاه های نفتی پایشگاه ها را هم بپردازد.
ادعا اين مقاله این است كه مصدق با اين وضع توانست اقتصاد کشور را اداره کند و واردات را كمتر از صادرات بكند. اين روش اقتصادی ارزش زيادى دارد زيرا ادامه اين راه ما را به سوى اقتصاد توليدى و رها شدن از
اقتصاد استثمار نوين هدایت مى كرد.
ساده ترین قلم جنس رو بعنوان نمونه عرض میکنم که در زمان مصدق به میزان 470 درصد افزایش صادرات داشته یعنی دانه های روغنی یا میوه 114 درصد یا فرش 110 درصد و و و، این دروغ محض هست که اقتصاد در زمان مصدق متکی به نفت شد یا دچار ورشکستگی اقتصادی شد
اقتصاد استثمار نوين راهى بود كه ملل قوى مهاجم غربی و استعمار کننده توسط استثمار نوین اقتصادی بدون نياز به اشغال نظامى مى توانستند سود اقتصادى ببرند و براى تداوم سود خود كشور هاى مورد تهاجم اقتصادى
را هميشه عقب مانده و با اقتصاد واردات و غير توليدى نگه مى داشتند.
بنيان گزار اقتصاد استثمار نوينى در ايران رضا شاه مزدور انگلستان بود. در دوره او مواد خام ارزان كه تازه
آن هم با فناورى بيگانه استخراج و صادر مى شد و بجايش مواد ساخته شده گران صنعتى و غيره وارد مى شد. مثلا در زمان احمد شاه ما اگر آب گوشت مى پختيم همه موادش از گوشت و نان و حبوبات در ايران توليد مى شد ولى در زمان محمد رضا شاه اين آب گوش با گندم آمريكايى، گوشت استراليايى و حبوبات هندى بود!!
با كنترل واردات و با افزايش صادرات بيشتر از واردات - كشور در واقع بسمت توليدى شدن مى رود . بقول انور خامه اى ادامه اين روش ما را مثل ژاپن و كره جنوبى مى كرد
ما مى گويم در هر سال ميزان واردات كمتر از صادرات بوده است. ادعايى هم نيست كه حقيقتا ميزان صادرات هر سال زيادتر از سال قبل است( بايد تحقيق بشود شايد هم زياد تر است )
ولى عناصر مرتجع مثل اين دكتر فواد روحانى ادعا مى كنند كه صادرات بر واردات فزونى نداشته است و فقط زياد شدن صادرات بر واردات در اثر گران تر شدن قيمت دلار بوده است!!احتمالا مورد نظر آنها مربوط به يك سال مشخص نيست بلكه در مقايسه يك سال با سال بعد از آن از لحاظ ميزان واردات و صادرات است. اما ادعاى من اين است در هر سالى ميزان واردات كمتر از صادرات بوده است و اين ربطى به نرخ ارز ندارد ، بلكه با گرانتر شدن ارز واردات گران تر مى شود كه بضرر اقتصاد مصدق است. اين كه مصدق با گرانتر شدن ارز باز هم واردات كمتر از صادرات اين نشانه علاقه وى به اقتصاد توليدى و رهايى از اقتصاد استثمار نوين است كه مزدوران حكومت پهلوى و جمهورى إسلامى اجرا كننده اقتصاد استثمار نوينى و در حال اداى نوكرى هستند.
إعدادى كه فواد روحانى اعلام مى كند با إعدادى كه انور خامه اى اعلام كرده است متفاوت است :
فواد روحانى :
میزان کسری ارزش صادرات نسبت به ارزش واردات
سال ۱۳۳۰، ۲۷۲۲ میلیون ریال
سال ۱۳۳۱، ۴۴۴۱ میلیون ریال
سال ۱۳۳۲، ۷۴۰۴ میلیون ریال
سال ۱۳۳۳، ۸۵۷۰ میلیون ریال"
تاریخ ملی شدن صنعت نفت، فواد روحانی، شرکت سهامی کتابهای جیبی، تهران، ۱۳۵۲، ص ۳۸۷
واردات و صادرات به گزارش دكتر انور خامه اى
سال
1328
ارزش واردات
9320
ارزش صادرات غیرنفتی
......1785
--------------
سال
1329
ارزش واردات
7108
ارزش صادرات غیرنفتی
3562
--------------
سال
1330
ارزش واردات
7404
ارزش صادرات غیرنفتی
4390
---------
وقتی درخواست وام از امریکا و مانع تراشی انگلیس بعد روی کار امدن چرچیل رخ داد مصدق حرف جالبی زد و گفت:« ما بايد بگوئيم اين مملكت نفتي ندارد …» و به توسعۀ اقتصاد بدون نفت ایران اقدام کرده و به خصوص در بحث صادرات کشاورزی به اقدامات مهمی دست زده بود و به شدت هم برای افزایش اعتبار کشاورزی اقدام کرده بود.
امار ریز به ریز اقدامات اقتصادی مصدق هم هست که مستند هم می باشد
یک نویسنده دیگری كه ادعاى دكتر انور خامه اى را تاييد مى كند و گزارش می دهد که تنها در زمان حكومت مصدق تراز صادرات و واردات بنفع صادرات بوده است.
نتيجه اين سياست تكاپوي بيشتر صادركنندگان براي يافتن بازارهاي جديد صادراتي و افزايش حجم صادرات شد كه نتايج آن در جدول زير مشاهده ميشود:
سال موازنه ارزش صادرات و واردات
1328 -7534
1329 -3546
1330 -3014
1331 +625
1332 +2666
1333 +2264
1334 -2863
1335 -18273
فقط سه سال حكومت مصدق صادرات بيشتر از واردات است.
Reader Comments