آزادی ایران

مزار شهدای گمنام
سوم شهريور1320روزجانفشاني هاي مرزنشين نان و مرزبانان دلير شهرستان بيله سوار در مواجهه و مقابله با تهاجم اشغالگران و متجاوزان روس است كه براي هميشه، در اوراق زرين تاريخ پر افتخار اين سرزمين باقي خواهد ماند، در سپيده دم روز سوم شهريو ماه 1320ارتش سرخ اتحاد جماهير شوروي با تمام امكانات وتجهيزات و با استفاده از نيروهاي سواره و پياده نظام خود، شهر مرزي بيله سوار را مورد حمله ي خويش قرار مي دهد . بيله سواردر آن زمان داراي اداراتي چون شهرباني ،پست و تلگراف ، گمرك و پاسگاه مرزي درجه ي يك بوده كه تصدي مرزباني به عهده ، سروان ماكو و مسئوليت شهرباني با سرهنگ امير قاسم بوده است. حادثه سوم شهريور ماه1320 از زبان يكي از شاهدان عيني كه خدمتكار سروان ماكو بوده ،شنيدني است : ساعت 1 نصف شب سروان ماكوخدمتكار خود را صدا زده و كتابي را جهت مطالعه از كتابخانه مي خواهد. ماكو بعد از نيم ساعت مطا لعه، به افسر نگهبان دستور مي دهد كه به محل پست نگهبانان رفته وآخرين وضعيت آن سوي مرز را گزارش دهد. افسر نگهبان اعلام مي دارد كه نيروهاي روسي تحركات مشكوكي در مرزدارند. سروان ماكو خودش بلافاصله به محل پست نگهباني رفته و وضعيت را شخصاً مورد بررسي قرار مي دهد. با ديدن ماشينهاي روسي كه بعد از گذشتن از روستاي جورعلي، با چراغهاي خاموش در حال نزديكي به مرز هستند. به وسيله تلگراف، از تمامي پاسگاههاي مرزي وضعيت را استعلام مي كند.پاسگاه هاي مرزي همگي تحولات مشكوك و سنگركني مرزداران روسي را تاييد مي كنند. سروان ماكو مراتب را به اردبيل گزارش نموده و خواستار اعزام نيروي كمكي به منطقه مي شود كه آنها تقاضاي او را رد مي كنند. وي وقتي از كمك وياري نيروهاي شهر هاي ديگر نا اميد مي شود، سرهنگ شهرباني را به همراه يكي از خوانين بيله سوار به حضور طلبيده و احتمال حمله روسها را به آنها اعلام مي كند و بعد از رفتن آنها ، اسباب و اثاثيه خود را جمع كرده و با استفاده از يك دستگاه موتورسيكلت فرار را بر قرار ترجيح ميدهد.

ما بين ساعت 3و4 صبح، حمله روسها به ايران آغاز مي شود روسها با اولين شليك تير، منزل سروان ماكو را مورد هدف قرارمي دهند و منزل اين سروان فراري در پاسگاه مرزي با اين تير اجنبي ها مورد اصابت قرار مي گيرد .

سربازان و مردم،پس از آغاز حمله ، شجاعانه در مقابل هجوم روسها دفاع مي كنندو تا ظهر در مقابل حمله عظيم و ناباورانه روسها ايستادگي مي نمايند. عدم وجود امكانات كافي و تعداد كم نيروهاي خودي، در ظهر روز سوم شهريورعليرغم مقاومت سربازان، شهر بيله سوارسقوط كرده و قشون روس اين شهر را به اشغال خود در مي آورند. تمامي سربازان پاسگاه مرزي شهيد مي شوند و همه كادر شهرباني به غير از سرهنگ امير قاسم و دو نفر از كادر اداري از جمله استوار يكم مير شمس الدين سيد ابراهيمي، اسير و بقيه به شهادت مي رسند. در اين حمله سربازان وپرسنل پاسگاه مرزي تا آخرين لحظه و نفر، شجاعانه از خاك مقدس كشور دفاع و در نهايت به درجه رفيع شهادت نايل مي گردند.

در جريان اين هجوم نابرابرتعداي از اهالي بيگناه شهر نيز به شهادت مي رسند. حتي همسر رئيس اداره پست و تلگراف در حالي كه نوزاد كوچكش را شير مي داده،توسط اشغالگران روسي بي رحمانه كشته مي شود.و يا اينكه دختر 18 ساله اي از پشت سر مورد هدف قرار گرفته و به شهادت مي رسد.

شاهدان مي گويند كه روسها مردم را به ماندن در خانه وادار مي كردند و از ترس هواپيماهاي آلماني، از روشن نمودن چراغ در شب ها جلو گيري مي كردند.

شاهدان همچنين اعلام مي دارند كه سربازان ايراني شجاعانه در مقابل روسها تا آخرين تير و آخرين نا مقاومت كرده اند، بطوري كه مقاومت وايستادگي دو تن از درجه داران به نامهاي ابوالفضل و قاسمعلي زبانزد خاص و عام است. آنها تا آخرين گلوله، روسها را مورد هدف قرار داده و بعد از اتمام گلوله هايشان، روسها ابوالفضل را دستگير نموده و در مقابل شهرباني با سرنيزه شكم و سينه او را دريده و به شهادت رسانده اند. بعد از تمام شدن تيرهايش تفنگ را شكسته و شروع به خواندن آيه الكرسي مي كند كه روسها او را نديده و از كنارش رد مي شوند. قاسمعلي به لطف الهي از اين حادثه جان سالم بدر مي برد و سالها زندگي ميكند. يكي از سربازان نيز كه تا آخرين گلوله جنگيده ، به انباري پناه برده و بعد از سه روز با لباس مبدل راهي زادگاهش شده است.

سه روزبعد از اشغال بيله سوار(يعني ششم شهريور1320) ، روسها جنازه سربازان و كشته هاي خود را بوسيله گاري به خاك روسيه انتقال مي دهند. مردم بيله سوار نيز در جنوب شرقي پاسگاه نزديك مرز با كندن دو گودال به ابعاد بيست متري اجساد سربازان ايراني را بطور دسته جمعي دفن مي نمايند. در حال حاضر محل دفن سربازان به عنوان مزار شهداي گمنام ناميده شده و اكنون با گذشت ۷۰سال، خانواده هاي اين عزيزان جهت زيارت شهدايشان به اين مزار مي آيند. و اهالي منطقه و مردم شهرستان بيله سوارنيز روزهاي پنج شنبه هر هفته و بويژه در سالروز اين حادثه نا گوار با غبارروبي و زيارت شهدا نام و ياد و خاطره اين سربازان سرافراز راگرامي داشته وبه روح پاكشان سلام وصلوات مي فرستند.

منبع: کتاب بیله سوار شهر همیشه آفتابگیر نوشته جابر فتحی