آزادی ایران

روزنامه در دوره احمدي‌نژاد بسته شد

ايلنا: اولين برنامه از مجموعه مناظره‌هاى روزنامه تهران امروز با موضوع بررسى عملكرد دولت نهم و دهم در حوزه رسانه با حضور مصطفى كواكبيان(نماينده مجلس) و عبدالرضا داورى(معاون سابق بخش خبر خبرگزارى ايرنا و مديرعامل صندوق بازنشستگى صنايع مس ايران) برگزار شد.
به گزارش ايلنا؛ در ابتداى اين نشست؛ مجرى برنامه با اشاره به ديدگاه‌هاى محمود احمدي‌نژاد در مراسم معارفه عليرضا جوان‌فك(مديرعامل خبرگزارى ايرنا) گفت: آقاى رئيس‌جمهور در اين مراسم عنوان كردند كه من اين بگير و ببندها را قبول ندارم و خلاف قانون مي‌دانم و اگر قرار است به جرايم مطبوعاتى رسيدگى شود؛ بايد در دادگاهى زير نظر هيات منصفه برگزار شود.اين سخنان به علاقه وی به اهالى رسانه برداشت شد.
وى سپس از داورى به عنوان حامى عملكرد دولت در بخش رسانه‌ها پرسيد و گفت: آيا شما عملكرد دولت و وزارت ارشاد را در همين راستا ارزيابى مي‌كنيد يا خير؟ داورى در پاسخ به اين سئوال به 3 رويكرد حقوقى در برخورد با مطبوعات اشاره كرد و گفت: نخستين رويكرد، رويكرد اقتدارگرايانه است كه رسانه‌ها بايد در نسبت تام و نزديك به حاكميت باشند و محتواى آنها مطابق با سليقه دولت حاكم باشد. اين فضا را مي‌توان در شوروى سابق و در كشورهاى عربى ديد.
رويكرد دوم رويكرد ليبراليستى است كه هيچ‌گونه خط قرمزى به جز خط قرمزهاى فردگرايانه و ليبراليستى براى رسانه‌ها قائل نيست.
رويكرد سومى وجود دارد كه با انقلاب اسلامى و نظريات امام شكل گرفت و آن نظريه مسئوليت اجتماعى رسانه‌ها است و معتقد است كه رسانه‌ها بايد در چارچوب هنجارهاى جامعه حركت كنند و نسبت به آن متعهد باشند.
وى ادامه داد: من فكر مي‌كنم سياست آقاى احمدي‌نژاد و دولت كه بر مبناى قانون مطبوعات انجام مي‌شود؛ نسبت به نقد دولت پذير است اما متاسفانه اين فضاى نقد از چارچوب مرزهاى اخلاقى فراتر رفته است.
داورى ادامه داد: ما مطالعاتى در زمينه برخورد 3 دولت پس از انتخابات تا شهريور سال 87 انجام داده‌ايم. براساس اين بررسى رسانه‌ها در دوران آقاى هاشمى رفسنجانى كمترين نقد را متوجه ايشان مي‌كردند و آقاى هاشمى هيچ‌گاه مورد توهين قرار نگرفت و موارد متعددى در برخورد با مطبوعات و فعالين سياسى وجود دارد كه 8 ماه حبس آقاى عباس عبدى يكى از اين موارد است.
در دوره آقاى خاتمى فضاى باز رسانه‌اى ايجاد شد و متاسفانه اين فضا ازسوى شبكه‌هاى خاصى هدايت مي‌شد كه همان حلقه كيان بود. دركل در دوره 8 ساله آقاى خاتمي؛ ايشان تنها 5 بار مورد هتك و بي‌احترامى قرار گرفتند اما آقاى احمدي‌نژاد در دوره بررسى 3 ساله ما 1700 بار مورد توهين قرار گرفتند و 23 روزنامه صفاتى هم‌چون خرافه‌گرايي، دروغ‌گويى و متهم بودن را به ايشان نسبت دادند كه از صدر مشروطه تاكنون در هيچ روزنامه‌اى اين اتفاق نيفتاده است اين موضوع نشان مي‌دهد دولت ظرفيت بالايى در برخورد با مطبوعات دارد. درواقع دولت آقاى احمدي‌نژاد از اين نظر بي‌نظير بوده است.
پس از سخنان داوري؛ مصطفى كواكبيان گفت: من پاسخ‌هاى آقاى داورى را در اينجا چندان مناسب نمي‌دانم زيرا قرار است عملكرد دولت نهم و دهم را بسنجيم اگر قرار بود اين 3 دولت را بررسى كنيم؛ اسم جلسه چيز ديگرى مي‌بود. اينكه مي‌گويند به آقاى احمدي‌نژاد حمله شده و توهين شده كار درستى نيست اما من معتقد نيستم كه دولت تحمل داشته است. يك نمونه آن در دولت نهم براى روزنامه خود من يعنى مردم‌سالارى اتفاق افتاد كه آقاى الهام رسما به خاطر يكى از تيترهاى ما كه سخن يكى از اعضاى شوراى شهر بود؛ از ما شكايت كردند. آقاى نادر شريعت‌مدارى(عضو سابق شوراى شهر) عنوان كرده بود كه 300 ميليارد تومان در دوره مديريت آقاى احمدي‌نژاد در شهردارى بدون مصوبه خرج شده است اما دولت از ما شكايت كرد. البته ما درنهايت تبرئه شديم ولى فكر نمي‌كنم چنين تيترى مصداق توهين و بي‌ادبى باشد.
اين نماينده مجلس با بيان اينكه 17 روزنامه در دوره آقاى احمدي‌نژاد توقيف شده است؛ گفت: چه‌طور چنين برخوردى را مي‌توان مصداق تحمل دانست. درست است كه بعضى از اين روزنامه‌ها را دستگاه قضايى توقيف كرده و مستقيما به دولت ارتباطى ندارد اما اگر دولت مي‌خواست مي‌توانست جلوى آن‌را بگيرد. متاسفانه موضوع لغو پروانه كه اخيرا هم باب شده در دوره ايشان اتفاق افتاده است در همين دولت دهم و در عرض كمتر از 1 سال 7 روزنامه تعطيل شده است شامل: اعتماد، اعتماد ملي، سرمايه و حيات نو.
كواكبيان افزود: در دولت اصلاحات همه نگرانى ما از دستگاه قضايى بود اما امروز ترسمان از دولت است زيرا در آن زمان دولت حامى مطبوعات بود به‌ طوري‌كه امروز بسيارى از مطبوعاتي‌ها از طريق دستگاه قضايى مجوز مي‌گيرند بازهم اگر توقيف موقت مي‌گرفت جاى خوشحالى بود اما امروز تير خلاص زده مي‌شود و لغو پروانه مي‌كنند. شايد بشود گفت كه دولت همه اعضاى هيات نظارت را تشكيل نمي‌دهد اما به هر حال پرونده‌ها را ارشاد آماده مي‌كند و طرح بسيارى از شكايت‌ها توسط خود دولت انجام شده است.
سپس مجرى برنامه با طرح اين سئوال كه بسيارى معتقدند ميان رسانه‌هاى حامى و منتقد تبعيض قائل مي‌شوند و برخى رسانه‌ها از مصونيت آهنين برخوردارند؛ از داورى پرسيد نظر شما نسبت به چنين برداشتى چيست؛ داورى گفت: تنها روزنامه‌اى كه پاى دولت ايستاده روزنامه ايران است و روزنامه‌هايى مثل كيهان و وطن امروز اگرچه در چارچوب كلى با دولت هستند اما در مواردى در تقابل با دولت قرار گرفته‌اند. اگر دوستانى مي‌گويند دولت موضع‌گيرى كرده؛ بيايند و مصاديق بگويند. من فكر مي‌كنم دستشان پر نيست.
وى با بيان اينكه در بررسى برخورد دولت با مطبوعات بايد 1 سال اخير را كنار بگذاريم و جريان‌هاى مرتبط با آنها را كنار بگذاريم؛ گفت: اگر مي‌گوييد 17 روزنامه بسته شده بايد ببينيد خود آنها چه كردند آيا واقعا ارتباطى با دولت داشته يا نه. رهبر معظم انقلاب در سال 79 به روشنى اين موضوع را ديدند كه مطبوعات پايگاه دشمن شده و اين مطبوعات موجب رويش جريان‌هاى ديگرى شدند مثلا بسيارى از كاركنان BBC فارسى از همان روزنامه‌نگاران جريان اصلاحات بودند.
داورى عنوان كرد: من اگر مي‌گويم دولت تحمل مي‌كند منظور اين است كه از ابزارهايى كه دراختيار دارد براى تعطيلى نشريات و اعمال نفوذ استفاده نمي‌كند درصورتى كه اين اتفاق در دولت‌هاى قبلى مي‌افتاد.
كواكبيان در پاسخ به داورى گفت: من يك سئوال دارم اينكه چرا اين موضوع فقط دامنگير جريان اصلاحات شده يك نمونه بياورند كه نشريات اصولگرا نيز مورد نقد دولت قرار گرفته باشند يا اينكه شما معتقد باشيد روزنامه‌هاى اصولگرا معصوم‌زاده هستند و لغزشى ندارند. من متاسفانه بسيار در اين روزنامه‌ها ديده‌ام كه در نوشته‌هاى خود از كلماتى استفاده مي‌كنند كه لات‌هاى چاله ميدان هم اين‌طور فحش نمي‌دهند اما دولت هيچ‌گاه برخورد هم نكرده درحالي‌كه اين عادلانه نيست.
مدير مسئول روزنامه مردم‌سالارى اضافه كرد: متاسفانه وقتى روزنامه‌اى تذكر مي‌گيرد ما ابتدا در برخى از سايت‌ها خبر آن‌را مي‌بينيم و بايد 2 يا 3 روز منتظر شويم كه تذكر را براى ما بفرستند كه براى روزنامه خود من هم اين اتفاق افتاده است.
وى با خنده‌دار توصيف كردن برخى تذكرها و ايرادات معاونت مطبوعاتى گفت: شما وقتى يك خطا كرديد قاعدتا بايد يك تذكر بگيريد نه اينكه معاون مطبوعاتى به شما بگويد چرا فلان عكس را چاپ نكرديد يا كوچك چاپ كرديد. ما به خاطر چاپ سخنرانى حسن روحانى(پرسابقه‌ترين دبير شوراى عالى امنيت) ملى تذكر گرفتيم كه 9 روزنامه ديگر هم به همين خاطر تذكر گرفتند. من حتى راجع‌به اين موارد با خود آقاى رامين هم صحبت كردم.
اين فعال مطبوعاتى افزود: اگر شما از اين روزنامه‌داران اصلاح‌طلب و BBC فارسى صحبت مي‌كنيد؛ چرا نمي‌گوييد از خود خبرگزارى فارس 3 نفر به خارج از كشور پناهنده شدند. بايد توجه داشت كه جنگ نرم چرا شكل مي‌گيرد. هرچقدر كه فضا را بيشتر ببنديم جنگ نرم هم بدتر مي‌شود. شما اگر شبكه خصوصى فارسى در داخل كشور و البته مطابق با چارچوب‌هاى جمهورى اسلامى راه بياندازيد ديگر كسى نمي‌رود اين خبرگزاري‌ها مثلا فارسى وان را ببيند. ما بايد جنگ نرم را يك پروسه ببينيم نه يك پروژه.
وى ادامه داد: ما امروز نگرانى از بابت فروپاشى اجتماع نداريم درحالي‌كه بايد به فكر اجتماع هم بود. انواع معضلات اجتماعى و فرهنگى مثل دروغ، تزوير، رياكاري، اعتياد و ... داريم اما هيچ‌كس كارى با آنها ندارد صرفا در حوزه رسانه هركس صحبتى مي‌كند نقد و متهم مي‌شود درحالي‌كه بايد منتقد را حمايت كرد و نهادهاى مدنى را تشويق و حمايت كرد.
داورى گفت: درست است با فضاى بسته نمي‌توان به مقابله با جنگ نرم رفت امروز هيچ خبرى نيست كه در پشت فيلترها بماند و سانسور شود زيرا جريان آزاد اطلاعات وجود دارد اما ما بايد ميان انتقاد و جريانى كه دشمن پشت سر آن قرار دارد؛ تفاوت بگذاريم اگر مثلا از يك رسانه اصولگرا مثل فارس به خارج از كشور رفته و پناهنده مي‌شود اين رسانه دچار آفت شده و عده‌اى به آن نفوذ كرده‌اند اما آن جريان مقابل درواقع ميوه‌هاى ناسالم مي‌دهد.
معاون سابق بخش خبر ايرنا در پايان گفت: ما با انتقاد مشكلى نداريم اما برخى رسانه‌ها هستند كه فقط اتهام وارد مي‌كنند.
كواكبيان در پاسخ به سئوال مجرى كه در شرايط حاضر چه كارى مي‌توان براى مطبوعات انجام داد و از اعمال سليقه جلوگيرى كرد؛ گفت: متاسفانه دولت آقاى احمدي‌نژاد به الزام قانون برنامه چهارم مبنى بر تهيه لايحه نظام جامع اطلاع‌رسانى عمل نكرد البته تعجبى هم ندارد دولت به مطبوعات نيازى ندارد و ماشاء‌الله تمام شبكه‌هاى تلويزيونى دراختيار او است اگر آقاى احمدي‌نژاد واقعا با بگير و ببندها مخالف است بايد اين موضوع را در عمل نشان دهد ما هم با بي‌قانونى مخالفيم اما به هر حال هم بايد اعتماد وجود داشته باشد و هم نقدها انجام شود زيرا به گفته قرآن كريم؛ بندگان خاص خداوند كه وعده بهشت به آنها داده شده كسانى هستند كه همه صداها را شنيده و از بين آنها انتخاب مي‌كنند.