آزادی ایران

ادامه توقيف گذرنامه‌های رهبران دينی اهل سنت
راديو آلمان

حسن اميني، حاکم شرع مردمی کردستان در فرودگاه امام خمينی تحت بازرسی و تفتيش قرار گرفت. او در گفتگو با دويچه‌وله مي‌گويد که گذرنامه‌اش توقيف شده و نامش در فهرست ممنوع الخروج‌هاست. وی دليل اين محدوديت‌ها را توضيح مي‌دهد.


علاوه بر حسن اميني، هاشم حسين‌پناهی مدرس مدرسه‌ی علوم دينی امام بخاری سنندج نيزدر فرودگاه امام خمينی تحت بازرسی و تفتيش مأموران قرارگرفتند. پيش از اين نيز گذرنامه‌ی تعدادی از علمای اهل سنت از جمله مولانا عبدالغنی بدري، معاونت آموزشی حوزه‌ی دارالعلوم زاهدان، دکتر عبيدالله استاد حديث اين حوزه و مولانا عثمان قلندرزهي، مدير مدرسه مدينة‌العلوم خاش که برای شرکت در يک کنفرانس بين‌المللی اسلامی عازم ترکيه بودند در فرودگاه امام خمينی توقيف شد.

مقام‌های جمهوری اسلامی ايران به مولانا عبدالحميد امام جمعه‌ی اهل سنت زاهدان اجازه سفر برای شرکت در کنفرانس بين‌المللی اسلامی در ترکيه را دادند ولی گذرنامه‌ی او پس از بازگشت از ترکيه توقيف شد و خود او نيز ممنوع الخروج شد.

«من نمي‌دانم برای چه گذرنامه‌ام را گرفتند»

حسن اميني، حاکم شرع مردمی کردستان در گفتگو با دويچه‌وله دلايل توقيف گذرنامه‌اش را اين‌گونه شرح مي‌دهد: «وقتی از دوبی برگشتيم به فرودگاه امام خميني، گذرنامه‌ی مرا گرفتند. کتاب‌های دينی ما را هم بردند. مامورين به ما گفتند، آنها به دستور دادگاه ويژه‌ی روحانيت اين کار را انجام دادند».

آقای امينی درباره‌ی انگيزه‌ی سفرش به دوبی هم چنين توضيح مي‌دهد: «من بنابه دعوت "شبکه تلويزيونی نور" به دوبی رفتم و حدود ۲۰ روز آنجا ماندم. پيش از اين نيز برای اين منظور به دوبی سفر کرده‌ام. اين شبکه تلويزيونی ويژه‌ی اهل سنت در ايران است و من قبلا هم برنامه داشتم. ما انتظار داريم که بر حسب قوانين کشور با ما برخورد شود. هنوزحتی يک برنامه ضبط شده‌ی من از شبکه نور پخس نشده است تا آنها اين مسئله را بهانه بگيرند».

توقيف گذرنامه‌ها پس از بازگشت به ايران

آگاهان به مسائل امور اهل‌سنت مي‌گويند، به رقم متفاوت بودن اشکال توقيف گذرنامه‌ها، اين اقدامات انگيزه‌‌ی يکسانی داشته‌است.

خود آقای امينی هم درباره‌ی اين انگيزه به دويچه‌وله چنين مي‌گويد: «آنچه اکنون روی داده فقط مربوط به من نيست، بلکه مربوط است به رهبران و روسای دينی اهل سنت. دلايل اين گونه توقيف‌ها را به ما فعلا نگفتند. ما اين مسئله را پيگيری خواهيم کرد. چونکه هر فرد ايرانی دو شناسنامه دارد، يکی برای داخل کشور و ديگری برای خارج از کشور».

تاسيس"مجمع روحانيون اهل سنت"
كاوه قريشى، فعال حقوق بشر در كردستان مي‌گويد، توقيف گذرنامه نشانه‌ى تشديد فشار به رهبران دينى اهل سنت استبه‌نظر کاوه قريشی روزنامه نگار و فعال حقوق بشر کرد، فعاليت رهبران اهل‌سنت در ايران صرفا دينی است. وی در گفتگو با دويچه‌وله تاکيد مي‌کند: «حسن امينی و گروه تحت رهبری وی صرفا فعاليت دينی دارد و از سياست کناره‌گيری کرده است. اما وی در انتخابات رياست جمهوری از نامزدی مهدی کروبی دفاع کرده و تابحال چندين بار احضارشد و فشارها براوهمچنان ادامه دارد».

اين فعال حقوق بشر کرد در ادامه صحبت‌هايش اشاره مي‌کند: «آقای امينی متهم است به اينکه قصد داشته "مجمع روحانيون اهل سنت" را تاسيس کند و با توجه به سيادت اهل تشيع در ايران، حکومت احساس خطرمي‌کند».





"سياست ذوب کردن اهل سنت در اهل تشيع"

آقای قريشی نتيجه مي‌گيرد، ممنوع الخروج شدن تعدادی از رهبران سنی نشانه‌ی تشديد فشارعليه اهل سنت در ايران است. به نظر او دولت جمهوری اسلامی در ۳۰ سال گذشته نيز "سياست ذوب کردن اهل سنت در اهل تشيع و حفظ اقتدار اهل تشيع" را در پيش گرفت.

کاوه قريشی برای اين ادعای خود چنين مثال مي‌آورد: «دولت از اوايل انقلاب تا حال تلاش کرده مانع فعاليت‌های اجتماعی و آموزشی اهل سنت شود و برخورد شديدی با فعالان حقوق آنان کرده است. اتحاد شيعه و سنی در ايران هم آنگونه که جمهوری اسلامی ادعا مي‌کند واقعی نيست و چنين وحدتی صورت نگرفته و بيشتر به شکل شعار مانده است».

"دخالت دولت در جزئيات امور دينی اهل سنت"

حسن اميني، حاکم شرع مردمی کردستان به تشديد فشار به روحانيون سنی از طرف "مرکز بزرگ اسلامی غرب" در کردستان اشاره مي‌کند ومي‌گويد: «حتی در جزئيات مسائل دينی ما دخالت مي‌کنند. مثلا درباره‌ی اينکه چه روزی عيدقربان بگيريم نيز مسئله داريم. هر سال مراسم‌عيد مرا به هم مي‌زنند. تمامی اين اقدامات از سوی "مرکز بزرگ اسلامی غرب" سازمان داده مي‌شود».

حسن امينی به شيوه‌هايی هم اشاره مي‌کند که وی را مجبور به سکوت کنند. او در اين رابطه خاطرنشان مي‌کند: «مرا پارسال وقتی از زاهدان برگشتم دستگيرکردند و پرونده‌ای درست کردند تا من نتوانم حرفی بزنم و حق قانوني‌ام را طرح کنم. مرا پارسال پانزدهم ديماه به مشهد بردند و محاکمه کردند و تابحال نيز حکمی ارائه نشده است».

درخواست ديدار رهبران اهل سنت با آيت‌الله خامنه‌ای

مولوى عبدالحميد، امام جمعه اهل سنت زاهدان هم ممنوع‌الخروج استروحانيون اهل سنت از جمله مولانا عبدالحميد و مولانا محمد حسين گرگيج، امام جمعه‌ی اهل سنت آزاد شهرگلستان علنا به توقيف گذرنامه‌ها اعتراض کردند. پايگاه اطلاع رسانی مکتب قرآن کردستان نيز در مطلبی به توقيف گذرنامه‌ی حسن امينی واکنش نشان داده و مي‌نويسد: «چنين اقداماتی ناديده گرفتن حقوق مشروع، قانونی و ابتدايی شهروندان اهل‌سنت تلقی مي‌گردد».

مولانا عبدالحميد، امام جمعه‌ی اهل سنت زاهدان برای چاره‌جوئی اين مسئله ديدار مشترک روحانيون بلندپايه‌ی اهل سنت ايران با آيت‌الله علی خامنه‌ای را پيشنهاد کرد. درعين حال رهبران اهل سنت گله مي‌کنند، مقام‌های بلندپايه ايران تابه حال به درخواست آنها پاسخی نداده‌اند.

ترديد و اميد به کاهش مشکلات

کاوه قريشی فعال حقوق بشرکرد در اين رابطه به ديدار سال پيش آيت‌الله خامنه‌ای از کردستان اشاره مي‌کند که بيش از ۳۰۰ تن از علمای روحانی کردستان با نوشتن نامه‌ای سرگشاده از او درخواست کردند، به مشکلات آنها رسيدگی کنند. اما تابحال پاسخی به آنها داده نشده است.

حسن اميني، حاکم شرع مردمی کردستان هم ديدارسال پيش خود با احمدی نژاد، رئيس جمهور ايران را مثال مي‌آورد که وی وعده داده است به "دخالت دولت در امور دينی اهل سنت" رسيدگی کند، اما تابحال بنا به گفته او اقدامی در اين رابطه انجام نگرفته است. با اين وحود، حاکم شرع مردمی کردستان از ديدار رهبران اهل‌ سنت در کشور با آيت‌الله علی خامنه‌ای استقبال مي‌کند و معتقد است اين ديدارسبب کاهش برخی از مشکلات آنان خواهد شد.

طاهر شيرمحمدی

تحريريه: فريد وحيدی