اسلام گريزی و اسلام ستيزی در جامعه ی ما
اسلام گريزی و اسلام ستيزی در جامعه ی ما
در کتاب روح الجنان اثر ابوالفتوح رازی آمده است: يکی ازعقلا المجانين- ديوانه گان ِفرزانه- نزديک معاويه شد. معاويه او را گفت از قرآن چه داني؟ گفت: دانم و نيکو دانم. گفت بخوان تا بشنوم. گفت: بسم الله الرحمن الرحيم. اذا جاء نصرالله و الفتح. ورايت الناس يخرجون من دين الله افواجا۫. گفت: خطا خواندی که يدخلون فی دين الله آمده است. گفت: آن در روزگار رسول بود، اکنون خارج ميشوند. اين حکايت ديروز، بخوبی بيانگر حال و روز جامعه ی کنونی ايران است. جامعه ی ايران در جهان کنونی يکی از کانون های فعال و تپنده ی گريز از دين اسلام و ستيز با دين اسلام است. بی شک يکی از عوامل موثر و زمينه ساز اين گريز و ستيز، پی آمدهای خونبار و فاجعه بار فرمانروايی سی ساله ی دولت دينی و دين دولتی درجامعه ی ايران بوده است. همين امر خود در جامعه ی ما سبب شده است، تا اين گريز و ستيز، معنای ويژه ای بيابد. اول آن که اين گريز و ستيز تبديل به امری اجتماعی- سياسی شده است. در نتيجه رد پای اين ستيز و گريز را می توان در مطالبات تمامی جنبش های اجتماعی- سياسی مشاهده کرد. دوم آن که اين ستيز اجتماعی- سياسي، نه ستيزی عليه الاهيات انتزاعي، بل ستيزی عليه قدرت و اقتدار دين سالاران و الاهيات سياسی- حقوقی آنان است. سوم آن که اين ستيز عليه الاهيات سياسی- حقوقي، با گسترش آگاهی تاريخی و مدنی و هم چنين گرايش به روشن انديشی و خردباوری توام شده است. چهارم اين که، اين گريز از اسلام دولتی و دولت اسلامي، با خواست آزادی و برابری و استقرار دولت غير ايده ئولوژيک و دينی به هم گره خورده است. پنجم اين که، اين موج اسلام گريزي، يکی از عوامل موثر رواج انواع قرائت های ليبرال و سکولار از اسلام شده، که اين امر خود زمينه ی تجزيه ی صفوف و اقتدار دين مداران و دين سالاران را فراهم کرده است. البته نبايد خوشبينانه و ساده لوحانه اين موج اسلام ستيزی و اسلام گريزی را به تمامی با آزاديخواهی و روشن انديشی همراه و هم قدم شمرد. زيرا در اين سالها در ايران ما شاهد رشد انواع گرايش های عرفانی و شبه عرفاني، دينی و شبه دينی بوده ايم. که اين خود به معنای توليد و باز توليد دين خويی در اشکالی ديگر است. با اين همه به باور من جامعه ی ما در راه نقد دين گام های بزرگی برداشته است، که اين امر خود می تواند پيش درآمدی باشد برای رهايی از سلطه ی اجتماعی دين. jamesharab@gmail.com 23 شهریور |
Reader Comments